Verslag van de vergadering van 16 december 2025 (2025/2026 nr. 13)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 16.07 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
De heer Van Apeldoorn i (SP):
Dank, voorzitter. Dank aan beide bewindslieden voor de beantwoording. We hebben het vandaag veel gehad over auto's, in het bijzonder over youngtimers; ik heb het daar zelf niet over gehad, maar heb er wel veel over gehoord. Overigens kan mijn fractie de bezwaren wel begrijpen die door een aantal fracties hier naar voren zijn gebracht.
Daarnaast ging het over de noodzaak tot het vereenvoudigen van ons belastingstelsel. Hoewel wij als SP, juist vanuit het perspectief van het doenvermogen en bestaanszekerheid, ook willen dat we een eenvoudig belastingstelsel krijgen, moet het wat ons betreft vooral eerlijker worden. Ons belastingstelsel is op dit moment verre van eerlijk. Zoals ik eerder betoogd heb, zet dit kabinet wat ons betreft ook geen stappen in de goede richting, integendeel. Zo worden de lasten op arbeid verder verhoogd — dat geeft de staatssecretaris ook toe — terwijl we het er allemaal over eens zijn dat dat niet goed is voor de economie en dat werken moet lonen. Het gaat over de beperking van de tabelcorrectiefactor en de beperkte inflatiecorrectie, wat vooral de lage inkomens en de middeninkomens treft.
Terwijl de hardwerkende Nederlander, of de werkende klasse, opnieuw de klos is, worden de allerrijksten en de meest vermogenden nog steeds stelselmatig ontzien in ons land. Als ik de staatssecretaris vraag naar dit omgekeerde robinhoodaspect van ons belastingstelsel, namelijk het feit dat de allersterkste schouders helemaal niet de zwaarste lasten dragen, maar dat de allerrijksten minder belasting betalen dan veel middeninkomens, dan ontkent de staatssecretaris uiteindelijk gewoon de feiten. De staatssecretaris en ik kunnen het politiek-ideologisch oneens zijn — ik denk dat duidelijk is dat dat ook zo is — maar we mogen toch geen feitenvrije politiek bedrijven? Nogmaals, het gaat hier om meerdere CPB-studies. Moet ik nou concluderen dat de staatssecretaris de wetenschappelijke kwaliteit van deze studies in twijfel trekt, of heb ik de staatssecretaris misschien verkeerd begrepen? Hij trekt in ieder geval de conclusies in twijfel. Op basis waarvan doet hij dat?
Ik wil toch even in herinnering brengen dat het CPB in maart 2020 met een studie kwam, een zogenaamde "policy brief", waaruit bleek dat, terwijl de gemiddelde belastingdruk in Nederland rond de 40% ligt, slechts ongeveer de helft van de 800 allerrijkste huishoudens iets aan de fiscus afdragen. De top 0,001% betaalt minder belasting dan de middeninkomens. Ik heb de voorganger van de staatssecretaris, de heer Van Rij, hierover bevraagd bij de behandeling van het Belastingplan 2024. Hij had toen kritiek op die studie. Hij zei: "Het gaat maar over één jaar, 2016. Er wordt vaak winst ingehouden. Als je zou rekenen over meerdere jaren, dan zou het plaatje er anders uitzien." Het CPB heeft toen, ook naar aanleiding van het debat, op verzoek van de toenmalige staatssecretaris een nieuwe studie gedaan, die in mei 2024 is gepubliceerd. Die studie ging over de jaren 2011-2019, dus over heel veel jaren meer. Maar de uitkomst van die studie op verzoek van staatssecretaris Van Rij was hetzelfde, namelijk dat de belastingdruk voor de allerrijksten, eigenlijk vanaf de top 1% maar zeker voor de top 0,1% en 0,01%, gewoon veel lager ligt. Dan is de conclusie toch duidelijk dat de feiten uitwijzen dat de sterkste schouders in Nederland niet altijd, en zeker niet die aan de top, de zwaarste lasten dragen. De staatssecretaris lijkt dat niet te willen erkennen.
Het is in ieder geval duidelijk dat dit demissionaire kabinet daar niets aan gedaan heeft. We hebben het net weer gehad over de inkoop eigen aandelen. Het kabinet heeft structureel voor miljarden cadeau gedaan aan het kapitaal. Onze conclusie is daarom onveranderd. Om deze redenen, en dan hebben we het nog niet eens gehad over verduurzaming, maar daar heb ik ook genoeg over gezegd, zal de SP dit Belastingplan geen steun kunnen verlenen.
Dank u, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel. Ik geef graag het woord aan mevrouw Moonen van D66.